piątek, 17 stycznia 2020

Coś jest ze światem nie tak

W sobotę 7 grudnia 2019 w Sztokholmie w Sali Giełdy Akademii Szwedzkiej polska pisarka Olga Tokarczuk odczytała swój noblowski wykład. Prawie godzinnej przemowy polskiej noblistki słuchałem na żywo, a kilka dni później także dokładnie przeczytałem. Wykład o literaturze, komercjalizacji rynku wydawniczego, ważności pierwszoosobowej narracji, kakofonii i szumie informacyjnym w internecie, sile fikcji literackiej, kryzysie klimatyczno-ekologicznym, spięty zgrabną i nienarzucającą się klamrą w osobie matki pisarki i jej wpływu na rozwój młodej Olgi Tokarczuk. Doskonały esej o ważności i mocy literatury wywarł na mnie duże wrażenie, a fragment o wizji kryzysu na świecie szczególnie. W tym miejscu chciałbym zacytować dwa fragmenty z tej przemowy, dla mnie bardzo istotne, trafne i prowokujące do własnych przemyśleń.

"Zalew obrazów przemocy, głupoty, okrucieństwa, mowy nienawiści, rozpaczliwie równoważone są przez wszelkie "dobre wiadomości", ale nie są one w stanie ujarzmić dojmującego wrażenia, które trudno jest nawet zwerbalizować: Coś jest ze światem nie tak. To poczucie, zarezerwowane kiedyś tylko dla neurotycznych poetów, dziś staje się epidemią nieokreśloności, sączącym się zewsząd niepokojem" 

i kolejny cytat

"Świat umiera, a my nawet tego nie zauważamy. Nie zauważamy, że świat staje się zbiorem rzeczy i wydarzeń, martwą przestrzenią, w której poruszamy się samotni i zagubieni, miotani czyimiś decyzjami, zniewoleni niezrozumiałym fatum, poczuciem bycia igraszką wielkich sił historii czy przypadku. Nasza duchowość zanika albo staje się powierzchowna i rytualna. Albo po prostu stajemy się wyznawcami prostych sił – fizycznych, społecznych, ekonomicznych, które poruszają nami jakbyśmy byli zombie. I w takim świecie rzeczywiście jesteśmy zombie" 

 - oba cytaty pochodzą z przemowy Olgi Tokarczuk "Czuły narrator", wygłoszonej w Sztokholmie.

We wtorek 10 grudnia 2019 Olga Tokarczuk odebrała z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa Nagrodę Nobla. Akademia Szwedzka nagrodziła Olgę Tokarczuk Nagrodą Nobla za 2018 rok "za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją pokazuje przekraczanie granic jako formę życia". Jest to pierwsza od 23 lat Nagroda Nobla dla polskiego obywatela.



Najgłośniejsza, imponująca literackim rozmachem, ale jednocześnie najbardziej bulwersująca i polaryzująca opinię czytelniczą książka Olgi Tokarczuk "Księgi Jakubowe"



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz