1 listopada - Wszystkich Świętych

Śmierć, dokładnie tak samo jak narodziny, jest integralną częścią ludzkiego życia. Cała wiara chrześcijańska opiera się na śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa z Nazaretu. Śmierć jest zawsze bolesną rzeczywistością, ale jest także chrześcijańską nadzieją, że po śmierci narodzimy się do nowego życia. Tak rozumiana śmierć jest więc "tylko" przejściem do nowego istnienia. Wiara, że zmarły opuszcza ograniczoną przestrzeń czasową i udaje się do wieczności, to sygnał pocieszenia i nadziei dla tych, którzy go właśnie opłakują. Dla chrześcijan śmierć nie jest bynajmniej końcem, lecz dopełnieniem, a cmentarze nie są tylko miejscami spoczynku i ciszy, lecz miejscami komunikacji ze zmarłymi. Cmentarz jest miejscem szczególnym, panuje w nim dostojna cisza, która oferuje odwiedzającym kojącą oazę z dala od codziennego zgiełku. Ale z drugiej strony cmentarza, poza jego murami, szaleje uliczny gwar i pulsuje życie. Brama cmentarna jest więc - mówiąc obrazowo - czymś w rodzaju granicy między życiem a śmiercią. 1 i 2 listopada chcemy połączyć się ze swoimi przodkami, chcemy dać świadectwo pamięci o nieobecnych. Ta tęsknota znajduje wyraz w niezliczonych zniczach i kwiatach na grobach naszych zmarłych. Ten ocean zniczy jest fascynujący, to miliony świadectw ludzkich, że miłość jest silniejsza niż śmierć, a ci, których już wśród nas nie ma, nadal są w naszym życiu obecni.

1 listopada obchodzimy Wszystkich Świętych, natomiast 2 listopada Święto Zmarłych zwane także Dniem Zadusznym lub Zaduszkami. Te dwa dni są często ze sobą mylone, co wynika przede wszystkim z faktu, że Wszystkich Świętych jest w Polsce dniem wolnym od pracy, dlatego tradycyjnie groby bliskich odwiedza się właśnie 1 listopada. I chociaż Wszystkich Świętych jest uroczystością typowo kościelną, to ta pomyłka, która utrwaliła się w świadomości Polaków przez 70 lat, była celowym zabiegiem polskich władz komunistycznych, które chciały za wszelką cenę odebrać temu świętu jego kościelny charakter; stąd w powszechnym mniemaniu 1 listopada jest Świętem Zmarłych.